Amaliy San'at Muzeyi

1927 yilda Toshkentda O'zbekiston ustalarining eng yaxshi asarlari namunalari ko'rgazmasi tashkil etildi. Keyinchalik u doimiy bo'lib, "O'zbekiston xalq xo'jaligi ko'rgazmasi" deb nomlandi.

Har yili eksponatlar to'planib, o'tgan asrlardagi buyumlar sotib olindi: qo'lda tikilgan kashtalar, do'ppilar, zargarlik buyumlari, gilamlar va xalq amaliy san'atining boshqa namunalari. Aynan shu xalq amaliy san'ati asarlari 1937 yil 7 iyulda Toshkentda ochilgan "qo'l san'atlari muzeyi" da namoyish etila boshlandi.

1960 yilda u "O'zbekiston amaliy san'atining doimiy ko'rgazmasi"deb nomlandi.

1997 yilda muzey O'zbekiston Respublikasi madaniyat ishlari vazirligi tasarrufiga o'tdi va "Davlat amaliy san'at muzeyi"maqomini oldi.

Muzey xazinalarida saqlanayotgan eksponatlarni badiiy jihatdan 3 guruhga bo'lish mumkin: qadimiy an'analar asosida yaratilgan va maktablarga tegishli amaliy san'at asarlari; XX asrning ikkinchi yarmidan boshlab xalq ustalarining an'anaviy usullarini hisobga olgan holda yaratilgan badiiy bezaklar bilan boyitilgan asarlar va uchinchi guruh rang-barang bezaklar bilan bezatilgan zamonaviy san'at asarlaridan iborat zamonaviy amaliy san'atning rivojlanishi asosida.

Muzey zaxiralarida to'plangan eksponatlar 20 nomga bo'lingan kolleksiyalarda saqlanadi va ushbu turlar bo'yicha ekspozitsiyalarda namoyish etiladi.

O'zbek xalqi o'zining noyob, noyob amaliy san'at namunalari bilan butun dunyoga mashhur. Uning kelib chiqishi qadimgi davrlarga borib taqaladi, ammo xalq badiiy hunarmandchiligi ustalari avloddan-avlodga yog'och va ganch o'ymakorligi, metall zarb qilish, zargarlik buyumlari, keramika, gilam to'qish, to'qish, oltin tikish, kashtachilik va boshqa amaliy san'at turlarida o'ziga xos an'analarni saqlab kelmoqdalar. Hozirgi vaqtda ko'plab amaliy san'at eksponatlari respublika muzeylarida saqlanmoqda.

O'zbekiston Respublikasi prezidenti I. A. Karimov ta'kidlagan:"biz xalq haqida uning nomi bilan emas, balki madaniyati, ma'naviyati orqali bilib olamiz, uning tarixining kelib chiqishiga nazar tashlaymiz".

Darhaqiqat, muzeylarda taqdim etilgan moddiy va ma'naviy madaniyatning bebaho yodgorliklari bizning tariximizning noyob guvohlaridir.

Mustaqillik yillarida respublika muzeylari faoliyatini yaxshilashga alohida e'tibor qaratilishi bejiz emas. 1994 va 1998 yillarda qabul qilingan Vazirlar Mahkamasining muzeylar faoliyatini yaxshilash, "O'zbek-muzey" jamg'armasini tashkil etish, Toshkentda O'zbekiston tarixi Davlat muzeyi, Temuriylar davri Davlat muzeyi va tarixi, repressiya qurbonlari xotirasi muzeyi, Termiz arxeologiya muzeyini tashkil etish chora-tadbirlari to'g'risidagi qarori buning yorqin dalilidir. O ' zbekiston Respublikasi Prezidentining 1998-yil 12-yanvardagi "muzeylar faoliyatini tubdan takomillashtirish va takomillashtirish to' g 'risida" gi farmonida "o' zbekiston hududida qadim zamonlardan beri shakllangan muzeylar tizimini yanada takomillashtirish, ularning xalqni ma 'naviy-ma' naviy boyitishda o 'rni o' rnatish darajasini oshirish, shuningdek, saqlanayotgan muzeylarni himoya qilish, o 'rganish, boyitish, butun dunyoga ko' rsatish va targ'ib qilish " zarurligi ta'kidlandi. muzey fondlarida noyob, bebaho eksponatlar mavjud bo'lib, ular bizning mustaqilligimiz qadamlarini, xalqning boy tarixini aks ettiradi, ulardan xalq ongini oshirishda foydalanadi, Vatanga sadoqat hissi va milliy o'z-o'zini anglash mustaqilligi va mag'rurlik". Respublika davlat amaliy san'at muzeyida milliy madaniyatning ajralmas qismi bo'lgan noyob xalq amaliy san'ati yodgorliklari saqlanadi. Muzey ekspozitsiyalarida xalq amaliy san'atining 50 dan ortiq turlari mavjud.

Ma'lumki, O'zbekiston hududida asrlar davomida xalq badiiy hunarmandchiligining o'ziga xos markazlari shakllangan. Har bir mintaqaning o'z yo'nalishi bor. Chust o'zining do'ppilari, pichoqlari, Rishtan - Azure keramikasi, Marg'ilan - Iridescent atlas, Buxoro - oltin tikuvi bilan mashhur.

Muzey zallarida siz inson tomonidan yaratilgan mo " jizalardan, har bir namunaning o'ziga xosligidan haqiqiy zavq olasiz.

Muzeyda 7000 dan ortiq noyob amaliy san'at namunalari mavjud. Biroq, muzey maydoni ularning barchasini namoyish etishga imkon bermaydi. Ushbu katalog, ehtimol, ma'lum darajada jamoatchilikni boy madaniy merosimiz bilan tanishtirishga, xalq orasida, ayniqsa yoshlar orasida o'z mamlakatining madaniyatiga qiziqishni shakllantirishga yordam beradi. Ushbu katalog san'at ixlosmandlari uchun ham qiziqarli bo'ladi.

Hozirgi vaqtda muzey xazinalarida XIX asrning birinchi yarmidan to hozirgi kungacha ustalar tomonidan yaratilgan amaliy san'at marvaridlari to'plangan.